Mới đây, Tổng cục Hải quan đã có văn bản hướng dẫn cục hải quan các tỉnh, thành phố thủ tục NK mặt hàng bao jumbo và màng nhựa PE, căn cứ trên ý kiến của Bộ Tư pháp về việc áp dụng quy định pháp luật.
Lý giải về nguyên tắc chung, Bộ Tư pháp cho rằng, đề xác định chính xác việc áp dụng văn bản quy phạm pháp luật nào cho một vụ việc cụ thể, cần căn cứ vào phạm vi điều chỉnh, đối tượng áp dụng và thời điểm có hiệu lực của văn bản đó. Trong các văn bản quy phạm pháp luật do các cơ quan có thẩm quyền ban hành đều xác định rõ vấn đề này. Trên cơ sở đối chiếu các thông tin cụ thể của vụ việc với phạm vi điều chỉnh, đối tượng áp dụng và thời điểm có hiệu lực của văn bản sẽ xác định được vụ việc đó được áp dụng theo văn bản nào.
Đi sâu vào vấn đề cụ thể, Bộ Tư pháp cho rằng, Thông tư 08/2018/TT-BTC chỉ được áp dụng trong trường hợp bao jumbo, màng nhựa PE đã qua sử dụng là phế liệu và được DN nhập khẩu để làm nguyên liệu sản xuất. Trong trường hợp này, việc NK bao jumbo, màng nhựa đã qua sử dụng phải đáp ứng các quy định của pháp luật có liên quan, trong đó có Luật Bảo vệ môi trường năm 2014, Quyết định 73/2014/QĐ-TTg của Thủ tướng Chính phủ quy định danh mục phế liệu được phép NK từ nước ngoài làm nguyên liệu sản xuất, Thông tư 08/2018/TT-BTNMT. Trong trường hợp bao jumbo, màng nhựa PE đã qua sử dụng không phải là phế liệu được NK để làm nguyên liệu sản xuất thì không áp dụng Thông tư này.
Ở khía cạnh khác, Thông tư 12/2018/TT-BCT được áp dụng trong trường hợp bao jumbo, nhựa PE đã qua sử dụng là hàng hóa thuốc thẩm quyền quản lý của Bộ Công Thương theo mã số hàng hóa. Để có cơ sở áp dụng Thông tư 12/2018/TT-BCT, cần xác định bao jumbo, màng nhựa PE đã qua sử dụng là chất thải hay hàng hóa thuộc thẩm quyền quản lý của Bộ Công Thương. Nếu là chất thải thì bị cấm NK, quá cảnh dưới mọi hình thức.
Đối với bao jumbo, màng nhựa PE đã qua sử dụng được xác định không phải là chất thải mà là hàng hóa thì áp dụng quy định tại Thông tư 12/2018/TT-BCT. Trong trường hợp này cần đối chiếu với danh mục hàng hóa cấm NK (theo mã số HS cụ thể) để xác định bao jumbo, màng nhựa PE có bị cấm NK hay không.
Bộ Tư pháp lưu ý thêm: Để xác định một vật có phải là chất thải hay không thì không dựa vào tiêu chí đã qua sử dụng mà phải căn cứ vào quy định của Luật Bảo vệ môi trường năm 2014 và các điều ước quốc tế có liên quan mà Việt Nam là thành viên.
Trước ý kiến của Bộ Tư pháp, Tổng cục Hải quan đề nghị cục hải quan các tỉnh, thành phố căn cứ ý của Bộ Tư pháp, đối chiếu với hồ sơ hải quan, quy định pháp luật để thực hiện thủ tục hải quan đối với trường hợp NK mặt hàng bao tải iumbo, màng nhựa PE đã qua sử dụng đáp ứng đủ điều kiện NK.
Trong quá trình kiểm tra thực tế, hàng hóa phải đảm bảo còn nguyên trạng, không rách nát (trừ trường hợp rách do tác động của quá trình vận chuyển, nâng hạ, xếp dỡ).
Trường hợp có nghi ngờ lô hàng là chất thải, phế liệu thì thực hiện lấy mẫu trưng cầu giám định để phân tích, đánh giá, cơ quan Hải quan chỉ xem xét giải quyết thủ tục thông quan trong trường hợp kết quả trưng cầu giám định kết luận lô hàng là hàng hóa đã qua sử dụng, không phải là phế liệu, chất thải.
